De onderstaande literatuur, wetenschappelijke onderzoeken en andere publicaties heb ik gebruikt bij het schrijven van Je Eerste 1000 Vaderdagen. Om het boek te bestellen klik hier.
Hoofdstuk 1 – De eerste duizend dagen
- Bond et al: Improving research, policy and practice to promote paternal involvement in pregnancy outcomes: the roles of obstetricians–gynecologists
- Cirotteau, Thomas, Jennifer Kerner en Eric Pincas: Mevrouw Sapiens, 2021.
- De eerste duizend dagen https://www.tno.nl/nl/aandachtsgebieden/gezond-leven/roadmaps/youth/de-eerste-duizend-dagen-van-het-kind/
- Fatherhood Institute, Bernard van Leer Foundation, MenCare: Ten top tips for attracting fathers to programmes
- Fatherhood Institute: How to talk about ‘mums and dads’ without excluding ‘non-traditional’ families
- Fatherhood Institute: Parenting programmes ignore dads and waste money, say FI and Yale
- https://digitaal.scp.nl/emancipatiemonitor2020/hoe-doet-nederland-het-ten-opzichte-van-andere-eu-landen/
- Kansrijke Start Rijksoverheid www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2018/09/12/actieprogramma-kansrijke-start
- Ketner, Susan: Factsheet Professionals, Hogeschool Leiden, 2018
- Kim, Theresa H.M. et al: Effect of fathers’ presence and involvement in newborn care in the NICU on mothers’ symptoms of postpartum depression
- Kindermishandeling www.richtlijnenjeugdhulp.nl/kindermishandeling/waar-gaat-deze-richtlijn-over/hoe-vaak-komt-kindermishandeling-voor/ en www.kinderrechten.nl/kinderrechten-in-cijfers-2020/ 2022
- Lareb www.lareb.nl/news/effect-medicatie-vader-op-ongeboren-kind, 2018
- Lucassen, Nicole: Is een vrouw geschikter om kinderen op te voeden dan een man? YouTube Universiteit van Nederland, 2019
- Mamaliefde is/papaliefde is, www.youtube.com/channel/UCAnNecbpSa-eZ0eZLwWJ9Rw, 2021
- Panter-Brick et al: Practitioner Review: Engaging fathers – recommendations for a game change in parenting interventions based on a systematic review of theglobal evidence, 2014
- Roseboom, Tessa: De eerste 1000 dagen, 2018
- Steen et al: Not-patient and not-visitor: a metasynthesis fathers’ encounters with pregnancy, birth and maternity care, 2012
- Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte: Een Goed Begin, veilige zorg rond zwangerschap en geboorte, 2009
- Swart, I. de & te Winkel, B: Kans schade foetus door medicatie vader niet goed onderzocht. Pharm Weekbl, 2018; 8:153-13
- Tokhi, Mariam et al: Involving men to improve maternal and newborn health: A systematic review of the effectiveness of interventions, 2018
- Waelput, A.J.M. et al: Geographical differences in perinatal health and child welfare in the Netherlands: rationale for the healthy pregnancy 4 all-2 program, 2017
Hoofdstuk 2 – Betrokken vaderschap
- Aerts, Daan: Mijn vaderschap stuit op weerstand uit onverwachte hoek: het moederinstinct, De Correspondent, 2019
- Bovenkamp, Jasper: Waarom een vader in de verloskundigenpraktijk meer is dan een pratende piemel, 2021
- Childers, Lauren B.: Parental Bonding in Father-Son Relationships, 2010
- Fontein-Kuipers: De ontwikkeling van een Nederlandse prenatale interventie voor preventie en reductie van maternale distress tijdens de zwangerschap – in vogelvlucht, 2016
- Gool, Sophie van: Wat de emancipatie nu nodig heeft: deeltijdprinsjes, De Correspondent, 2022
- Huistra, Hieke: Ook vroeger waren veel vaders bij de bevalling (en staken ze hun handen uit de mouwen), Trouw, 24-01-2021
- Jonkers, Andreas: Voel je je niet serieus genomen als vader? Ga dan eindelijk voor je kinderen zorgen, Trouw, 2021
- Keizer, Renske: Status van een gezin steeds belangrijkere voorspeller van de kansen van een kind, NRC, 2022
- Ketner, Susan: Factsheet Ouders, Hogeschool Leiden, 2018
- Ketner, Susan: Vaders bereiken en betrekken, SCEM Congres Geboorte van Ouders, 2019
- Koevorden, Niels van: Ik stond erbij, documentaire, 2013[MD1] [B2]
- Lamb, Michael E.: The role of the father in child development, 2004
- Lamb, Michael E.: The role of the father in child development, versie May 2014
- Lewis, C., Lamb, M.E.: Father’s influences om children’s development: The evidence from two-parent families, 2003
- Lucassen, Nicole: Is een vrouw geschikter om kinderen op te voeden dan een man? Universiteit van Nederland, YouTube, 2019
- Ministerie van Sociale Zaken: Evaluatie Wet invoering extra geboorteverlof (WIEG), 2022
- NHS: Preparation for Birth and Beyond, 2011
- Olchawski, Jemima (voor The Fawcett Society): Parents, work and care: striking the balance, 2016
- Paquette, D.: Theorizing the Father-Child Relationship: Mechanisms and Developmental Outcomes, 2004
- Pop et al: Development of the Tilburg Pregnancy Distress Scale: the TPDS, 2011
- Roeters, Anne et al: Gelijk verdeeld? Een verkenning van de taakverdeling bij LHB-stellen, SCP, 2017
- Sanderson, Susan et al: Factors Associated with Perceived Paternal Involvement in Childrearing, 2002
- Sophocles: De vaderrol bij de opvoeding, 2007
- Staats, Liesbeth: Waarom vrouwen minder werken dan mannen (en dat ook jouw probleem is), 2021
- State of the Dutch fathers, 2019
- State of the world fathers, 2021
- Tanner-Stapleton et al: Perceived Partner Support in Pregnancy Predicts Lower Maternal and Infant Distress, 2012
- Tavecchio, Louis: expertmeeting, 2013
- Tilburg, Robin van: Kickstart je vaderschap, 2020
- Varghese, Cheryl & John Wachen: The Determinants of Father Involvement and Connections to Children’s Literacy and Language Outcomes: Review of the Literature, 2015
- Ware, Bronnie: The Top Five Regrets of the Dying – A Life Transformed by the Dearly Departing, 2019
- Widarsson, Margareta et al: ‘Paddling upstream’: Fathers’ involvement during pregnancy as described by expectant fathers and mothers, 2015
- www.eh-bg.nl 2022
Hoofdstuk 3 – Voor de bevruchting
- Adrianne M.B. de, R. Duarte et al: Smoking and its association with cryptorchidism in Down syndrome, 2017
- Anthes, Emilie: The bad daddy factor, 2018
- Braun, Joseph M. et al: Fathers Matter: Why it’s time to consider the impact of paternal environmental exposures on children’s health, 2017
- Bygren, Lars O.: Longevity determined by paternal ancestors’ nutrition during their slow growth period, 2001
- Gayathree Murugappan et al: Association of preconception paternal health and adverse maternal outcomes among healthy mothers, 2021
- Hoek, Jeffrey et al: Does the father matter? The association between the periconceptional paternal folate status and embryonic growth, 2019
- Khandwala, Yash S. et al: Association of paternal age with perinatal outcomes between 2007 and 2016 in the United States: population based cohort study, 2018
- Lareb: Achtergrondinformatie over geneesmiddelgebruik door de man met kinderwens; www.lareb.nl/mvm-kennis-pagina?id=1465 2022
- Mørkve Knudsen, G.T. et al: Epigenome-wide association of father’s smoking with offspring DNA methylation: a hypothesis-generating study, 2020
- NVOG: Preconceptie Indicatie Lijst (PIL), 2018
- Oldereid, Nan B. et al: The effect of paternal factors on perinatal and paediatric outcomes: a systematic review and meta-analysis, 2018
- Ruilan Xia et al: Association between paternal alcohol consumption before conception and anogenital distance of offspring, 2018
- Ryan, Kimberly S. et al: Effects of marijuana on reproductive health: preconception and gestational effects, 2021
- Steiner, Anne Z. et al: The effect of antioxidants on male factor infertility: the males, antioxidants, and infertility (MOXI), randomized clinical trial, 2020
- Vicente Mustieles et al: Maternal and paternal preconception exposure to bisphenols and size at birth, 2018
- www.zwangerwijzer.nl 2022
- Yu Zhang et al: Association of parental preconception exposure to phthalates and phthalate substitutes with preterm birth, 2020
Hoofdstuk 4 – De zwangerschap
- Alyousefi-van Dijk, Kim et al: Development and feasibility of the prenatal video-feedback intervention to promote positive parenting for expectant fathers, 2021
- Bakel, Hedwig J.A. van et al: Pictorial representation of attachment: measuring the parent-fetus relationship in expectant mothers and fathers, 2013
- Diaz-Rojas, Françoise et al: Development of the paternal brain in expectant fathers during early pregnancy, 2020
- Flinterman, Femke: Belangstelling voor de partners – Wat verwachten zwangeren van de verloskundigen? 2019
- Fontein-Kuipers, Yvonne et al: Factors influencing maternal distress among Dutch women with a healthy pregnancy, 2015
- Goense, Monique: Vaders in verwachting – Een zorgethische studie naar vaderschap in de context van de Nederlandse geboortezorg, 2022
- Howarth, Anne M. et al: Low-cost self-paced interventions increase birth satisfaction in first time fathers, 2020
- Johnsen, Helle et al: Nordic fathers’ willingness to participate during pregnancy, 2017
- Keijzer, Francis: Partnerbetrokkenheid ‘Een nieuw begrip?’ – Een kwalitatief onderzoek naar de verwachtingen van partners ten aanzien van de verloskundige in het betrokken worden in het zwangerschapsproces, 2019
- KNOV: www.deverloskundige.nl: zwangerschapskalender, bevalplan, versiecijfers
- Lehmann, Shereen: Fathers-to-be may have hormonal changes too, 2015
- Lotz, A.M. et al: Vasopressin and parental expressed emotion in the transition to fatherhood 2020
- Lotz, Anna M. et al: Exploring the hormonal and neural correlates of paternal protective behavior to their infants, 2020
- Louwers, Manon: Komt een man bij de verloskundige, 2020
- May, Chris D. & Richard Fletcher: The development and application of a protocol for the writing, assessing,and validating of a corpus of relationship-focused text messages for new and expecting fathers, 2019
- Meijer, W.M. et al: Challenging the challenge hypothesis on testosterone in fathers: Limited meta-analytic support, 2019
- Nederlands Jeugdinstituut: Interventie Centering Pregnancy, 2017
- Nivel: Cijfers uit de Nivel-registratie van verloskundigen, resultaten van de peiling, 2021
- RIVM: www.pns.nl
- Rutgers Kenniscentrum seksualiteit-Centering-WomenInc-KNOV-Platform Zorgend Ouderschap-VDRS-TNO[MD3] [B4] : Disseminatieplan: Centering Pregnancy Partner Module, 2020
- Saxbe, Darby E. et al: Fathers’ decline in testosterone and synchrony with partner testosterone during pregnancy predicts greater postpartum relationship investment, 2017
- Thijssen, S. et al: Effects of vasopressin on neural processing of infant crying in expectant fathers, 2018
- Verboeket, Jantine en Lisa van Wissen: Partners bij Centering Pregnancy: ervaringen, behoeften en gedachten van partners hierover, 2016
- Witte, A.M. et al: Predicting infant–father attachment: the role of pre- and postnatal triadic family alliance and paternal testosterone levels, 2019
Hoofdstuk 5 – De bevalling
- Brandão, Sónia: Fathers’ emotional involvement with the neonate: impact of the umbilical cord cutting experience, 2012
- Centraal Bureau voor de Statistiek: Cijfers over overlijden kind, 2021
- Deng, Qingqi et al: Early father-infant skin-to-skin contact and its effect on the neurodevelopmental outcomes of moderately preterm infants in China: study protocol for a randomized controlled trial, 2018
- Dusza, Hanna M. et al: Method Development for effect-directed analysis of endocrine disrupting compounds in human amniotic fluid, 2019
- Eggermont, Katrijn et al: Needs of fathers during labour and childbirth: A cross-sectional study, 2017
- Federatie Medisch Specialisten: Risicofactoren en preventie van totaalruptuur, 2013
- Gissler, Mika et al: Clarity and consistency in stillbirth reporting in Europe: why is it so hard to get this right? 2022
- Göbel, Arianne et al: Couples’ prenatal bonding to the fetus and the association with one’s own and partner’s emotional well-being and adult romantic attachment style, 2019
- Hunnius, Sabine en Michiel van Elk: Het babybrein, 6e herziene druk, 2021
- Kow, Sean et al: The Impact of “Mom/Dad of the daycards, newborn heart auscultation, and father skin-to-skin care on parent-newborn bonding, 2019
- LeDuff, Lawrence D. et al: Improving the quality of paternal support in the NICU, 2021
- Office for national statistics: Child and infant mortality in England and Wales, 2020
- Perined: Kerncijfers Nederlandse Geboortezorg, 2020
- Plantin, Lars et al: Positive health outcomes of fathers’ involvment in pregnancy and childbirth paternal support: A scope study literature review, 2011
- Sauvegrain, Priscille et al: Understanding high rates of stillbirth and neonatal death in a disadvantaged, high-migrant district in France: A perinatal audit, 2020
- Seijmonsbergen-Schermers, A.E. et al: Intervene or Interfere? Variations in childbirth interventions and episiotomy in particular, 2020
- Shorey, Shefaly et al: Skin-to-skin contact by fathers and the impact on infant and paternal outcomes: an integrative review, 2016
- Ünal Toprak, Filiz et al: Impact of kangaroo care after caesarean section on paternal–infant attachment and involvement at 12 months: A longitudinal study in Turkey, 2020
- Vischer, Lena et al: Birth experience from the perspective of the fathers, 2020
- Wong, Olivia et al: Perinatal mental health: Fathers – the (mostly) forgotten parent, 2015
- Xue, Weilin Lynn et al: Factors influencing first-time fathers’ involvement in their wives’ pregnancy and childbirth: A correlational study, 2018
Hoofdstuk 6 – De kraamtijd
- Gezondheidsraad: Vitamine K bij zuigelingen, 2017
- KNOV-folder: Net Bevallen – De eerste 6 weken na je bevalling, 2022
- Richtlijn Hyperbilirubinemie – Baby Ziet Geel, 2022
- RIVM – Draaiboek Gehoorscreening, 2022
- RIVM – Draaiboek Hielprikscreening, 2021
- Voedingscentrum: Vitamines voor je baby naast borstvoeding, 2018
- Voedingscentrum: Vitamines voor je baby naast flesvoeding, 2018
- www.rijksoverheid.nl – aangifte geboorte
Hoofdstuk 7 – Borstvoeding
- Abbas-Dick et al: Perinatal breastfeeding interventions including fathers/partners: A systematic review of the literature, 2019
- Biche et al: Community‐based father education intervention on breastfeeding practice – results of a quasi‐experimental study, 2019
- Byle et al: Hydrolysed formula and risk of allergic or autoimmune disease: systematic review and meta-analysis, 2016
- Consumentenbond: www.consumentenbond.nl/kindervoeding/vragen-en-antwoorden-over-flesvoeding, 2022
- Crippa, Beatrice L. et al: From dyad to triad: a survey on fathers’ knowledge and attitudes toward breastfeeding, 2020
- deMontigny et al: The role of fathers during breastfeeding, 2017
- Gamble et al: Fathers Of Breastfed Infants: Postponing and Types of Involvement, 1993
- Hansen et al: ‘They’re born to get breastfed’ – how fathers view breastfeeding: a mixed method study, 2018
- Isala Ziekenhuis, Erasmus Ziekenhuis: Patiëntenfolder flesvoeding, 2022
- Lodge et al: Do hydrolysed infant formulas reduce the risk of allergic disease? 2016
- Muelbert et al: Factors associated with the maintenance of breastfeeding for 6, 12, and 24 months in adolescent mothers, 2018
- Nederlands Centrum Jeugdgezondheid: Richtlijn voedselovergevoeligheid, 2014-508
- Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde: Richtlijn koemelkallergie bij kinderen, 2022
- Ngoenthong et al: Integrative review of fathers’ perspectives on breastfeeding support, 2020
- Ogbo et al: Breastfeeding in the Community – How can partners/fathers help? 2020
- Oster, Emily: Everybody Calm Down About Breastfeeding, 2015
- Perined Congres Apenheul, 3 oktober 2017
- Raissian, Kerri M. et al: The best of intentions: Prenatal breastfeeding intentions and infant health
- Rempel et al: Relationships between types of father breastfeedingsupport and breastfeeding outcomes, 2017
- Rempel et al: The Breastfeeding Team: The role of involved fathers in the breastfeeding family, 2020
- Sihota et al: Fathers’ experiences and perspectives of breastfeeding: A scoping review, 2019
- Tsai: Influence of partner support on an employed mother’s intention to breastfeed after returning to work, 2014
- Walters et al: The cost of not breastfeeding: global results from a new tool, 2019
- Wan Leng Ng et al: Integrative review of the factors that influence fathers’ involvement in the breastfeeding of their infants, 2018
- Wolfberg et al: Dads as breastfeeding advocates: Results from a randomized controlled trial of an educational intervention, 2004
- www.babyvoedingchecker.nl 2022
- www.borstvoeding.com 2022
- www.nvlborstvoeding.nl 2022
- www.voedingscentrum.nl 2022
Hoofdstuk 8 – Het eerste jaar en Hoofdstuk 9 – Het tweede jaar
- Abou-Abbas, Lina et al: A fully automated approach for baby cry signal segmentation and boundary detection of expiratory and inspiratory episodes, 2017
- Berger, Lynn: De tweede, 2019
- Bhrel, Rita: Still face – a lesson in responsiveness and relationship repair for ALL caregivers, 2017
- Caroll, Judith E. et al: Postpartum sleep loss and accelerated epigenetic aging, 2021
- Carstairs, Sharon A.: A comparison of preprepared commercial infant feeding meals with home-cooked recipes, 2016
- Eerkens, Marilse: Wat doen we met de baby, 2012
- Eerkens, Marilse: We weten al 20 jaar dat jonge kinderen meer moeten spelen dan met taal en rekenen bezig moeten zijn. Maar we doen er niets mee – De Correspondent, 2018
- Family Factory: Hoera een papa, hoera een mama! 20 Top Tips voor en door kersverse ouders, 2019
- Fatherhood Institute: Becoming dad – A guide for new fathers, 2021
- Gerhardt, Sue: Waarom liefde zo belangrijk is, 2018
- Gravesteijn, Carolien en Susan Ketner: Ouderschap is jongleren, 2020
- Gutierrez-Galve, Leticia et al: Paternal depression in the postnatal period and child development: mediators and moderators, 2015
- Heyne, Clara-Sophie et al: Prevalence and risk factors of birth-related posttraumatic stress among parents: A comparative systematic review and meta-analysis, 2022
- Jong, Jessica de: Papa zorgt thuis voor de baby – Intermediair, 2017
- Korteweg, Niki: De eerste 1.000 dagen beïnvloeden het hele leven, NRC, 20-08-2021
- Kuipers, Paulien: Eerste hulp bij hechting, 2015
- Lith, Lianne van en Marieke Lips: Partners door dik en dun, 2020
- Maghfira, Tusty N. et al: Infant cry classification using CNN – RNN, 2020
- Morris, Desmond: Baby, 2008
- NCJ: Richtlijn preventie wiegendood 2009, Landelijke Samenwerkingsafspraken, 2017
- Netwerk Mediawijsheid: Iene Miene Media, 2022
- Pas, Alice van der: Handboek methodologische ouderbegeleiding, dertiende druk, 2022
- Perry, B.D. et al: Altered brain bevelopment following global neglect in early childhood, 1997
- Ramchandani, Paul et al: Paternal depression in the postnatal period and child development: a prospective population study, 2005
- Ramchandani, Paul G. et al: The effects of pre- and postnatal depression in fathers: a natural experiment comparing the effects of exposure to depression on offspring, 2008
- Rapley, Gill: Baby-led weaning: The theory and evidence behind the approach, 2015
- Roseboom, Tessa: Gelijk goed beginnen, 2022
- Schouten, B. et al: Metabole programmering: het belang van ‘de eerste 1000 dagen’ voor de latere gezondheid van het kind, 2016
- Shapiro, Alyson F. et al: Father’s involvement when bringing baby home-efficacy testing of a couple-focused transition to parenthood intervention for promoting father involvement, 2020
- Singh, dr. Binu: Het still face experiment in een nieuw jasje, de Wonderjaren, 2021
- Solantaus, Tytti et al: Paternal postnatal depression: fathers emerge from the wings, 2005
- Stam, Harry: Seminar Betrokken Vaderschap Kraamzorg – Het Groene Kruis, 2019
- TNO Groeicurven Nederlandse jongens en meisjes, 2010
- VeiligheidNl en Opvoeden.nl: Persbericht Vaders voorzichtiger dan moeders, 2018
- VeiligheidNl: De 4 van Veilig Slapen, 2021
- Wang, Dan et al: Factors Influencing Paternal Postpartum Depression: A Systematic Review and Meta-Analysis, 2021
- Weerth, prof. dr. C. van: Je krijgt er uitgeruste werknemers voor terug (interview UWV), 2022